ဒ႑၀ဂၢ - ဓမၼပဒ

၁၀။ ဒ႑၀ဂၢ

၁၂၉။ သေဗၺ တသႏၲိ ဒ႑ႆ၊ သေဗၺ ဘာယႏၲိ မစၥဳေနာ။
အတၱာနံ ဥပမံ ကတြာ၊ န ဟေနယ် န ဃာတေယ။

၁၂၉။ အလံုးစံုေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ ဒဏ္မွ ထိတ္လန္႔ကုန္၏၊ အလံုးစံုေသာသတၱ၀ါတို႔သည္ ေသျခင္းမွ ေၾကာက္ကုန္၏၊ မိမိကိုယ္ကို ဥပမာျပဳ၍ သတၱ၀ါတို႔ကိုမသတ္ျဖတ္ မညႇဥ္းဆဲရာ။

129. All beings are afraid of punishment, so also all beings are afraid of death. Considering others as yourself, one should neither kill nor ill treat others.

၁၃၀။ သေဗၺ တသႏၲိ ဒ႑ႆ၊ သေဗၺသံ ဇီ၀ိတံ ပိယံ။
အတၱာနံ ဥပမံ ကတြာ၊ န ဟေနယ် န ဃာတေယ။

၁၃၀။ အလံုးစံုေသာ သတၱ၀ါတို႔သည္ ဒဏ္မွထိတ္လန္႔ကုန္၏၊ အလံုးစံုေသာသတၱ၀ါတို႔သည္ မိမိတို႔၏ အသက္ ကိုခ်စ္၏၊ မိမိကိုယ္ကို ဥပမာျပဳ၍ သတၱ၀ါတို႔ကို မသတ္ျဖတ္္ မညႇဥ္းဆဲရာ။

130. All beings are afraid of punishment, all beings love life; considering others as yourself, one should neither kill nor ill treat others.

၁၃၁။ သုခကာမာနိ ဘူတာနိ၊ ေယာ ဒေ႑န ၀ိဟႎသတိ။
အတၱေနာ သုခေမသာေနာ၊ ေပစၥ ေသာ န လဘေတ သုခံ။

၁၃၂။ သုခကာမာနိ ဘူတာနိ၊ ေယာ ဒေ႑န န ဟႎသတိ။
အတၱေနာ သုခေမသာေနာ၊ ေပစၥ ေသာ လဘေတ သုခံ။

၁၃၁။ အၾကင္သူသည္ မိမိ၏ခ်မ္းသာကို႐ွာအံ့ဟု မိမိကဲ့သို႔ ခ်မ္းသာကိုအလို႐ွိကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔ကို တုတ္ လွံ တံျဖင့္ ညႇဥ္းဆဲ၏၊ ထိုညႇဥ္းဆဲေသာသူသည္ တမလြန္ဘ၀၌ ခ်မ္းသာကိုမရႏုိင္။

၁၃၂။ အၾကင္သူသည္ မိမိ၏ခ်မ္းသာကို႐ွာအံ့ဟု မိမိကဲ့သို႔ ခ်မ္းသာကိုအလို႐ွိကုန္ေသာ သတၱ၀ါ တို႔ကို တုတ္လွံတံျဖင့္ မညႇဥ္းဆဲ၊ ထိုမညႇဥ္းဆဲေသာသူသည္ တမလြန္ဘ၀၌ ခ်မ္းသာကို ရႏုိင္၏။

131. One who, for the sake of happiness, hurts or kills other beings who also long for happiness, will not find happiness after death.

132. One who, for the sake of happiness, does not hurt or kill other beings, who also long for happiness, will find happiness after death.

၁၃၃။ မာေ၀ါစ ဖ႐ုသံ ကဥၥိ၊ ၀ုတၱာ ပဋိ၀ေဒယ်ဳ တံ။
ဒုကၡာ ဟိ သာရမၻကထာ၊ ပဋိဒ႑ာ ဖုေသယ်ဳ တံ။

၁၃၄။ သေစ ေနေရသိ အတၱာနံ၊ ကံေသာ ဥပဟေတာ ယထာ။
ဧသ ပေတၱာသိ နိဗၺာနံ၊ သာရေမၻာ ေတ န ၀ိဇၨတိ။

၁၃၃။ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကိုမွ် ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာစကားကို မဆိုလင့္၊ အဆိုခံရသူတို႔သည္ သင့္ကို ျပန္လွန္ ဆိုကုန္ရာ၏၊ ျခဳတ္ျခယ္ေသာ စကားသည္ ဆင္းရဲ၏အေၾကာင္းတည္း၊ သူတစ္ပါးကို ဒဏ္ျပဳက အတံု႔ အလွည့္ဒဏ္တို႔သည္ သင့္ထံသို႔ ေရာက္ကုန္ရာ၏။

၁၃၄။ အနားျပတ္ေသာ ေၾကးေခါင္းေလာင္းသည္ အသံမထြက္ ၿငိမ္သက္သကဲ့သို႔ မိမိကိုယ္ကို ၿငိမ္သက္ တည္ၾကည္ေအာင္ ေစာင့္ေ႐ွာက္ေနေသာသူသည္ နိဗၺာန္သို႔ေရာက္ႏုိင္၏၊ ျခဳတ္ျခယ္မႈမ႐ွိ။

133. Never speak harsh words; for once spoken they will be said back to you. Angry words are painful, retaliation will get you.

134. If you can be silent like a broken gong that is silent, you can reach the peace of Nibbana; there is no agitation in you.

၁၃၅။ ယထာ ဒေ႑န ေဂါပါေလာ၊ ဂါေ၀ါ ပါေဇတိ ေဂါစရံ။
ဧ၀ံ ဇရာ စ မစၥဳ စ၊ အာယံု ပါေဇႏၲိ ပါဏိနံ။

၁၃၅။ ႏြားေက်ာင္းသားသည္ ႏွင္တံျဖင့္ ႏြားတုိ႔ကို စားက်က္သို႔ ေမာင္းႏွင္သကဲ့သို႔ ဤအတူ အိုျခင္းသည္ လည္းေကာင္း၊ ေသျခင္းသည္လည္းေကာင္း သတၱ၀ါတို႔၏ အသက္ကို ေမာင္းႏွင္ကုန္၏။

135. As a cowherd with his staff drives his cows to pasture, so do Old Age and Death drive the life of all beings.

၁၃၆။ အထ ပါပါနိ ကမၼာနိ၊ ကရံ ဗာေလာ န ဗုဇၩတိ။
ေသဟိ ကေမၼဟိ ဒုေမၼေဓာ၊ အဂၢိဍေၯုာ၀ တပၸတိ။

၁၃၆။ မေကာင္းမႈ အကုသိုလ္ကံတို႔ကိုျပဳေသာ သူမိုက္သည္ ထိုျပဳေသာအခါ၌မသိ၊ ပညာမဲ့သူသည္ ထိုမိမိျပဳေသာ မေကာင္းမႈကံတုိ႔ေၾကာင့္ မီးေလာင္ေသာသူကဲ့သို႔ ပူပန္ရ၏။

136. The foolish one does not know when he commits his evil deeds; later the stupid man has to suffer and is consumed by his own deeds, as if burnt by fire.

၁၃၇။ ေယာ ဒေ႑န အဒေ႑သု၊ အပၸဒုေ႒သု ဒုႆတိ။
ဒသႏၷမညတရံ ဌာနံ၊ ခိပၸေမ၀ နိဂစၧတိ။

၁၃၈။ ေ၀ဒနံ ဖ႐ုသံ ဇာနႎ၊ သရီရႆ ၀ ေဘဒနံ။
ဂ႐ုကံ ၀ါပိ အာဗာဓံ၊ စိတၱေကၡပံ ၀ ပါပုေဏ။

၁၃၉။ ရာဇေတာ ၀ါ ဥပသဂၢံ၊ အဗၻကၡာနံ ၀ ဒါ႐ုဏံ။
ပရိကၡယံ ၀ ဉာတီနံ၊ ေဘာဂါနံ ၀ ပဘဂၤုရံ။

၁၄၀။ အထ ၀ါႆ အဂါရာနိ၊ အဂၢိ ဍဟတိ ပါ၀ေကာ။
ကာယႆ ေဘေဒါ ဒုပၸေညာ၊ နိရယံ ေသာပပဇၨတိ။

၁၃၇။ အၾကင္သူသည္ အျပစ္ဒဏ္ကင္းၾက၍ မျပစ္မွားထိုက္ေသာ ရဟႏၲာပုဂၢဳိလ္တို႔၌ တုတ္လွံတံ စသည္ျဖင့္ ျပစ္မွား၏၊ ထိုသူသည္ ဆင္းရဲေၾကာင္း ဒဏ္ဆယ္ပါးတုိ႔တြင္ တစ္ပါးပါးေသာ ဆင္းရဲျခင္းအေၾကာင္းသို႔ လ်င္ျမန္စြာပင္ ေရာက္ရ၏။

၁၃၈-၁၃၉။ ျပင္းထန္ေသာ ေ၀ဒနာသို႔လည္းေကာင္း၊ ဥစၥာဆံုး႐ႈံးျခင္းသို႔လည္းေကာင္း၊ လက္ျပတ္ ေျချပတ္စေသာ ကိုယ္အဂၤါပ်က္စီးျခင္းသို႔လည္းေကာင္း၊ ႀကီးေလးေသာ ႏူနာစေသာ အနာစြဲ ကပ္ျခင္းသို႔လည္းေကာင္း၊ ႐ူးျခင္း စိတ္ပ်ံ႔လြင့္ျခင္းသို႔လည္းေကာင္း၊ မင္းေဘးလည္းေကာင္း၊ ၾကမ္းၾကဳတ္စြာေသာ အစြတ္စြဲခံရျခင္းသို႔ လည္းေကာင္း၊ ေဆြမ်ဳိးတို႔၏ ပ်က္ျပားျခင္းသို႔ လည္းေကာင္း၊ စည္းစိမ္ ဥစၥာတို႔၏ယိုယြင္းပ်က္စီးျခင္းသို႔ လည္းေကာင္းေရာက္၏။

၁၄၀။ ထို႔ျပင္ထိုျပစ္မွားသူ၏ အိမ္တို႔ကုိ ပကတိမီးသည္လည္းေကာင္း၊ ေလာင္မီးသည္လည္းေကာင္းေလာင္၏၊ ပညာမဲ့ေသာ ထိုသူသည္ ခႏၶာကိုယ္ပ်က္စီးသည္မွေနာက္၌ ငရဲသို႔ ေရာက္ရ၏။

137. Any person who inflicts pain on those Ariyas who are pure and innocent will soon fall into one of these ten evils (chastisements):

138-139. fearful pains or sufferings; destitution, fracturing of the body (loss of limbs), grave illness (as leprosy), insanity, oppression by the ruler, severe accusations, destruction of kin (relatives):

140. destruction of possessions or lightening fire will burn his houses, and upon the dissolution of his body, the stupid man will fall to hell.

၁၄၁။ န နဂၢစရိယာ န ဇဋာ န ပကၤာ၊ နာနာသကာ ထ႑ိလသာယိကာ ၀ါ။
ရေဇာဇလႅံ ဥကၠဳဋိကပၸဓာနံ၊ ေသာေဓႏၲိ မစၥံ အ၀ိတိဏၰကခႍ။

၁၄၁။ အ၀တ္မ၀တ္ဘဲ က်င့္ျခင္းတို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ဆံက်စ္အက်င့္တို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ႐ႊံ႔ညြန္ အလိမ္းလိမ္းကပ္၍ က်င့္ျခင္းတုိ႔သည္လည္းေကာင္း၊ အစာျဖတ္၍ အငတ္ခံက်င့္ျခင္း တို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ေျမ၌အိပ္၍ ေနျခင္းတို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ျမဴမႈန္အလိမ္းလိမ္း တင္ေစလွ်က္ က်င့္ျခင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္၍ က်င့္ျခင္းသည္လည္းေကာင္း ၀ိစိကိစၧာမွ မလြတ္ေျမာက္ေသးေသာ သတၱ၀ါကို မစင္ၾကယ္ေစႏုိင္ကုန္။

141. Not nakedness, not matted hair, not dust, not fasting, or sleeping on the bare earth, not rubbing with dust, not squatting motionless can cleanse a mortal who has not overcome his doubts.

၁၄၂။ အလကၤေတာ ေစပိ သမံ စေရယ်၊ သေႏၲာ ဒေႏၲာ နိယေတာ ျဗဟၼစာရီ။
သေဗၺသု ဘူေတသု နိဓာယ ဒ႑ံ၊ ေသာ ျဗာဟၼေဏာ ေသာ သမေဏာ သ ဘိကၡဳ။

၁၄၂။ အၾကင္သူသည္ ကိေလသာျငိမ္း၏၊ ဣေႁႏၵကို ဆံုးမျပီးျဖစ္၏၊ မဂ္ေလးပါးျဖင့္ျမဲ၏၊ ျမတ္ေသာအက်င့္႐ွိ၏၊ အလံုးစံုေသာသတၱ၀ါတို႔၌ လက္နက္ကို ပယ္ခ်ထားသည္ျဖစ္၍ ေမတၱာျဖင့္ အညီအမွ်က်င့္၏၊ ထိုသူသည္အ၀တ္ တန္ဆာဆင္ေစကာမူ မေကာင္းမႈမွအပျပဳသူ ျဗာဟၼဏမည္၏၊ ကိေလသာျငိမ္းသူ သမဏမည္၏၊ ကိေလသာ ဖ်က္ဆီးျပီးသူ ဘိကၡဳမည္၏။

142. Though a man may wear fine clothing, if he lives peacefully after destroying mental defilements, is quiet, subdued and restrained and he does not hurt any living being, he is indeed a Brahmana (who has cast off evils), a samana (who has ceased defilements), and a Bhikkhu (who has destroyed passions).

၁၄၃။ ဟိရီနိေသေဓာ ပုရိေသာ၊ ေကာစိ ေလာကသၼိ ၀ိဇၨတိ။
ေယာ နိဒၵံ အပေဗာေဓတိ၊ အေႆာ ဘေျဒာ ကသာမိ၀။

၁၄၄။ အေႆာ ယထာ ဘေျဒာ ကသာနိ၀ိေ႒ာ၊ အာတာပိေနာ သံေ၀ဂိေနာ ဘ၀ါထ။
သဒၶါယ သီေလန စ ၀ီရိေယန စ၊ သမာဓိနာ ဓမၼ၀ိနိစၧေယန စ။
သမၸႏၷ၀ိဇၨာစရဏာ ပတိႆတာ၊ ဇဟိႆထ ဒုကၡမိဒံ အနပၸကံ။

၁၄၃။ ျမင္းေကာင္းသည္ ႀကိမ္လံုးကို ၾကဥ္ေ႐ွာင္သကဲ့သို႔ အၾကင္သူသည္ မိမိ၏အိပ္ေပ်ာ္ျခင္းကို ႏိုးၾကားေစ၏၊ မိစၧာ၀ိ တက္ကို ႐ွက္ေၾကာက္ျခင္းျဖင့္တားျမစ္၏၊ ထိုပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးသည္ ေလာက၌ တစ္ေယာက္တစ္ေလသာ ႐ွိ၏။

၁၄၄။ ျမင္းေကာင္းသည္ ႀကိမ္လံုးကို ပုတ္ခတ္သည္႐ွိေသာ္ လံု႔လ႐ွိသကဲ့သို႔ သင္တို႔သည္ လည္း လံု႔လ႐ွိကုန္သည္ ထိပ္လန္႔ကုန္သည္ ျဖစ္ၾကကုန္ေလာ့၊ ယံုၾကည္ျခင္း သဒၶါႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ သီလႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ ၀ီရိယႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ တည္ၾကည္ျခင္း သမာဓိႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ တရားမွန္မမွန္ ဆံုးျဖတ္ေၾကာင္းဉာဏ္ႏွင့္လည္းေကာင္း ျပည့္စံုၾကလွ်က္ အသိ ၀ိဇၨာ အက်င့္စရဏႏွင့္ ျပည့္စံုကုန္သည္ျဖစ္၍ ထင္ေသာသတိ႐ွိၾကပါလွ်င္ အတိုင္းမသိ အလြန္႐ွည္လ်ားေသာ သံသရာဆင္းရဲကို စြန္႔လႊတ္ႏုိင္ကုန္လတၱံ႕။

143. As a good horse avoids the touch of the whip, a noble man who, being wakeful from his sleep, restrained by modesty, seems to be rare in the world, avoids all fetters by shame.

144. Like a good horse struck by a whip, be ardent and deeply moved. By faith, by virtue and energy, by deep contemplation and vision, expert knowledge and by right action, you shall leave behind this mass of misery and seemingly endless grief (samsara).

၁၄၅။ ဥဒကံ ဟိ နယႏၲိ ေနတၱိကာ၊ ဥသုကာရာ နမယႏၲိ ေတဇနံ။
ဒါ႐ံု နမယႏၲိ တစၧကာ၊ အတၱာနံ ဒမယႏၲိ သုဗၺတာ။

၁၄၅။ ေျမာင္းတူးေရယူသမားတို႔သည္ အလို႐ွိရာသို႔ ေရကိုေဆာင္ယူကုန္၏၊ ေလးသမားတို႔သည္ ျမားကိုေျဖာင့္ကုန္၏၊ သစ္ေ႐ြသမားတုိ႔သည္ သစ္ကိုလိုတိုင္းရေအာင္ ေ႐ြကုန္၏၊ ေကာင္းေသာအက်င့္႐ွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ မိမိကိုယ္ကို ယဥ္ေက်းေအာင္ ဆံုးမကုန္၏။

145. Those who make channels for water guide the water where they want, fletchers bend the arrow straight, carpenters straighten wood, and the men with virtue tame themselves.